Τον Μάιο του 2024, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του προέδρου Xi Jinping στη Σερβία, ο πρόεδρος Aleksandar Vučić υπέγραψε 28 συμφωνίες με την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης μιας αμφιλεγόμενης συνθήκης έκδοσης προσώπων. Η συνθήκη αυτή εγείρει ανησυχίες σχετικά με πιθανές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως για τους Κινέζους αντιφρονούντες, καθώς ακολουθεί το προηγούμενο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση Liu κατά Πολωνίας, το οποίο αναφέρθηκε σε ενδεχόμενους κινδύνους κακομεταχείρισης στο κινεζικό σύστημα φυλακών. Η συμφωνία αναδεικνύει τη στρατηγική ευθυγράμμιση της Σερβίας με την Κίνα, δίνοντας έμφαση στην αμοιβαία νομική συνεργασία και τις κινεζικές επενδύσεις, παρά τα σκάνδαλα ανθρωπίνων δικαιωμάτων του παρελθόντος που αφορούσαν κινεζικές εταιρείες στη Σερβία. Η εξέλιξη αυτή αμφισβητεί τις δεσμεύσεις της Σερβίας έναντι της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και περιπλέκει τις προοπτικές ένταξής της στην ΕΕ.
- Τον Μάιο του 2024, ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping επισκέφθηκε τη Σερβία, τη Γαλλία και την Ουγγαρία για να προωθήσει τα κινεζικά συμφέροντα στην Ευρώπη.
- Η Σερβία, υπό τον πρόεδρο Aleksandar Vučić, υπέγραψε 28 συμφωνίες με την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης μιας αμφιλεγόμενης συνθήκης έκδοσης προσώπων.
- Αυτή η συμφωνία έκδοσης ενδεχομένως υπονομεύει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σερβία, γεγονός που αντηχεί τις ανησυχίες που εξέφρασε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση Liu κατά Πολωνίας σχετικά με τους κινδύνους κακομεταχείρισης στις κινεζικές φυλακές.
- Η συνθήκη μπορεί να διευκολύνει την έκδοση Κινέζων αντιφρονούντων και πολιτικών προσφύγων, ευθυγραμμιζόμενη με τις προσπάθειες του Πεκίνου να ελέγξει τους κινεζικούς πληθυσμούς στο εξωτερικό μέσω της νομικής και αστυνομικής συνεργασίας.
- Η Σερβία έχει ενισχύσει τη συνεργασία της με την Κίνα, γεγονός που αποδεικνύεται από κοινές αστυνομικές περιπολίες και πρωτοβουλίες επιτήρησης, και έχει καταστεί σημαντικός κόμβος για την κινεζική διασπορά στα Βαλκάνια.
- Παλαιότερα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σερβία, που αφορούσαν τις εργασιακές πρακτικές κινεζικών εταιρειών, αναδεικνύουν ένα μοτίβο παραβλέψεως των παραβιάσεων για τη διατήρηση ισχυρών διμερών σχέσεων.
- Η υποστήριξη της Κίνας προς τη Σερβία σε βασικά διεθνή ζητήματα, όπως το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου, στηρίζει αυτή τη στρατηγική συμμαχία.
- Η εμβάθυνση των δεσμών της Σερβίας με την Κίνα αποτελεί πρόκληση για τις προσδοκίες της πρώτης για ένταξη στην ΕΕ, απαιτώντας ισορροπία μεταξύ των υποχρεώσεών της βάσει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και της δέσμευσής της στο όραμα της Κίνας για τα κρατοκεντρικά ανθρώπινα δικαιώματα.
Το Policy brief υπογράφει η Ana Krstinovska, Ερευνήτρια στο Πρόγραμμα Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Διαβάστε το εδώ (στα Αγγλικά).